maandag 2 december 2013

Don't Look Back in Anger: William Onyeabor

Who is William Onyeabor?

We geven onze artikels niet zo heel vaak een titel, maar in dit geval konden we niet anders, want wie is William Onyeabor? Een vraag die al meerdere mensen beantwoordt wilden zien, maar het antwoord kwam niet, en de vraag is of het er ooit zal komen. Verder dan "William Onyeabor is een Nigeriaanse funkmuzikant", is vooralsnog niemand gekomen. We willen niet pretenderen dat we het antwoord kennen, nog willen we u het antwoord hier voorschotelen, maar we willen u toch de weinige dingen die we over de man weten even meegeven.

Het is pas recent dat de man in de aandacht begint te komen, door te verschijnen op enkele compilatiealbums zoals World Psychedelic Classics 3: Love's a Real Thing - Funky, Fuzzy Sounds from West-Africa of Nigeria 70: The Definitive Story of 1970's Funky Lagos. Zijn muziek is vaak erg ritmisch met behulp van een synthesizer en de nummers duren erg lang en gaan over oorlog. De teksten worden gezongen door de man zelf en enkele zangeressen. Zijn grootste hit was "Better Change your Mind", maar zijn albums gingen grotendeels ongemerkt voorbij buiten zijn eigen stad.

Tot zover hebben we u alles verteld wat we met zekerheid weten over de man. Sommige bronnen beweren dat Onyeabor cinematografie heeft gestudeerd in Rusland en in de jaren 70 terugkeerde naar zijn thuisland Nigeria waar hij het muzieklabel Wilfilms oprichtte en ook een opnamestudio bouwde. Later werd hij gekroond tot High Chief van de regio Enugu, waar hij nu nog steeds woont en werkt als een zakenman en eigenaar is van een flourmill. Er klinkt ook een ander geluid, tussen 1978 en 1985 zou hij zo'n achttal platen zelf uitgebracht hebben (het feit dat hij een eigen platenlabel had, zou dus wel kunnen kloppen), maar werd hij later een born-again christian, waarvoor je een spirituele reïncarnatie moet ondergaan. De man zou sindsdien ook weigeren ooit nog over zijn muziek, of zijn muzikale carrière te willen spreken.


Maar wat is nu precies de waarheid? Het platenlabel Luaka Bop wilde het absoluut weten en in 2008 zei Nigeriaanse schrijver Uchena Ikonne aan Luaka Bop dat hij Onyeabor kon opsporen een biografie ineen zou kunnen boksen. Het platenlabel liet die kans niet liggen, maar het duurde negen maanden eer Ikonne Onyeabor kon bereiken en nog twee jaar om een interview en toelating voor een reissue te versieren, maar op het laatste nippertje werd het interview door Onyeabor geweigerd. Ikonne vertelde aan de zanger dat de reissue er niet kon komen zonder verdere biografische informatie. Onyeabor reageerde laconiek door te zeggen dat het album er dan maar niet moest komen.

De eigenaar van Luaka Bop, Eric Welles, dacht eerst nog dat het een geldkwestie was en dat Onyeabor gewoon hard onderhandelde. Toen hij hem meer geld bood, zei Onyeabor dat het hem niet om het geld te doen was met de woorden: "I'm not a hungry man". Welles begreep er niets van en raakte geobsedeerd door de zanger. Hij zocht alle mogelijke bronnen af, blogs, sociale media, zelfs youtube en vond niets. Telkens hij belde naar het huis van Onyeabor werd er niet geantwoord, of legde iemand de telefoon terug op de haak. Welles hield vol en slaagde er uiteindelijk toch in de man te ontmoeten.


Deze ontmoeting riep alleen maar nog meer vragen op. Toen Welles in Enugu arriveerde trok hij meteen naar het adres dat Onyeabor hem gegeven had, het bleek een oude, vervallen en lege winkel te zijn waar een oude, argwanende dame hem vroeg of hij Russisch was, voor ze hem naar Onyeabors huis wou brengen. Het huis bleek een mansion van drie verdiepen hoog te zijn met een dertig jaar oude mercedes voor de deur. Welles omschreef de plek als een tijdcapsule uit de jaren tachtig, met alle luxe uit die tijd. Overal hingen foto's van Onyeabor en van Jezus. Welles kwam er Onyeabor tegen, die net naar een christelijke televisiezender aan het kijken was en ze begonnen te praten, uiteindelijk verbleef hij een week in Enugu, waarna Onyeabor hem "My American sone" noemde.

Uit de verhalen van mensen die dicht bij Onyeabor stonden, kon Welles enkele dingen opmaken over het leven van Onyeabor. Het bleek dat de beste man een rijke zakenman was, met zijn eigen griesmeelbedrijf en een goede, genereuze werkgever was. Hij had ook zijn eigen filmstudio gebouwd en zijn eigen platen opgenomen en gereleaset, hij had ook de lokale televisiezender betaald om zijn promovideo's uit te zenden. Maar er bleven ook veel mysteries hangen rond de man omdat hij weigerde om op sommige vragen een antwoord te geven. Zo weigerde hij het bestaan van de film 'Crashes in love', die hij zelf gemaakt zou hebben, te erkennen. Die film stond vermeld op een van zijn platenhoezen, maar niemand heeft hem ooit gezien. Ook refereerde hij vaak aan 'The People From Russia', maar wilde hij niet zeggen wie of wat ze waren. Hij werd licht paranoïde tegenover Welles en beschuldigde hem ervan zijn handtekening te willen stelen of een compromitterende foto te willen maken en zei dingen zoals: "We have a lot of secrets in this house".

Onyeabor begon tegenstrijdige verklaringen af te leggen en Welles kreeg de indruk dat Onyeabor gewoon geen erkenning wilde krijgen voor zijn werk, tot de man plots zei dat hij in die 'gloriejaren' veel geleden heeft. Welles vreesde ook dat de man die voor hem zat, een oplichter was en stak hem een kopie van het nummer "Good Name" in de hand. Onyeabor ging aan zijn synthesizer zitten en begon het volledige nummer trots te spelen. Een gevoel van gelukzaligheid overmande Welles: "Yes! This is him! This is him right here!" schreef hij in zijn notitieboekje.

Toch zijn alle verhalen maar vermoedens en weet niemand echt iets over de man. Platenlabel Luaka Bop heeft getracht een biografie over Onyeabor bijeen te puzzelen, zoals we hierboven schreven. Ze begonnen er mee in 2008, met de bedoeling over een maand meer te weten, het is ondertussen al vijf jaar geleden en veel wijzer zijn ze niet geworden. Luaka Bop bracht in november 2013 dan maar een compilatiealbum op de markt, getiteld "Who is William Onyeabor".


Aron


Geen opmerkingen:

Een reactie posten